ԼՈՌԻ ԲԵՐԴԻ ՈՒՐԱՐՏԱԿԱՆ ԳԱՎԱԹԸ Լոռի Բերդը Հայկական լեռնաշխարհի բրոնզի և երկաթի դարաշրջանների ամենանշանավոր հուշարձաններից է: Այն ներառում է ավելի քան մեկ ու կես հազարամյակ անընդմեջ միմյանց հաջորդող ժամանակաշրջաններ, սկսած միջին բրոնզի վաղ փուլերից մինչև Վանի թագավորության անկումը: Լոռի բերդի պեղումներից հայտնաբերված արվեստի ինքնատիպ գտածոները կարևոր տեղ են գրավում ոչ միայն Հայաստանի և Հարավային Կովկասի, այլև Մերձավոր Արևելքի պատմության և մշակույթի ուսումնասիրության համար: «Արմենպրես»-ի հետ [...]
ԱՐՄԱՎԻՐԻ ՑԼԱԳԼՈՒԽ ՌԻՏՈՆԸ Հին Հայաստանի մշակույթի ուսումնասիրության համար բացառիկ նշանակություն ունեն 1962 թ. սկսած և մինչ օրս շարունակվող Արգիշտիխինիլի-Արմավիր քաղաքի պեղումները: Արգիշտիխինիլի-Արմավիրը բնակեցված է եղել հնագույն ժամանակներից, ուրարտական շրջանում հանդիսացել է վարչական, տնտեսական և պաշտամունքային նշանակալի կենտրոն, Ուրարտուի անկումից հետո քաղաքը դարձել է Երվանդունիների հայկական թագավորության մայրաքաղաքը: Այդպիսով, հնադարյա այս քաղաքի պեղումները հնարավորություն են տալիս ոչ մի [...]
ՀԵԼԼԵՆԻՍՏԱԿԱՆ ՇՐՋԱՆԻ ԱՐԾԱԹԵ ԳԱՎԱԹԸ Հայկական լեռնաշխարհը մետաղամշակության հնագույն բնօրրաններից մեկն է: Հայաստանում մետաղի գեղարվեստական մշակումն ունի հնագույն ավանդույթներ: Սակայն, մինչև վերջին տարիները Հայաստանի հելլենիստական դարաշրջանի տորևտիկան գրեթե անհայտ էր: Միայն շնորհիվ Գառնիի, Արտաշատի, Սիսիանի և այլ վայրերի պեղումների կամ էլ պատահաբար հայտնաբերված մետաղե մի շարք գեղարվեստական գտածոների՝ հնարավոր դարձավ ծանոթանալու անտիկ շրջանի տորևտիկային: Այս անգամ Հայաստանի պատմության թանգարան [...]
ԴՎԻՆԻ ԱՊԱԿԵ ԳԱՎԱԹԸ Հելլենիստական և անտիկ Հայաստանի ապակեգործության տեխնիկական նվաճումները, մեծ փորձն ու ավանդույթները որակական նոր դրսևորումներով կյանքի կոչվեցին Միջնադարյան Հայաստանում, որի խոշորագույն կենտրոնն էր Դվինը: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում Հայաստանի պատմության թանգարանի հնագիտության բաժնի ավագ գիտաշխատող Ջուլիետտա Կարապետյանը պատմեց Դվինից հայտնաբերված ապակե գավաթե մասին: «Գտնվելով արևմուտքն արևելքին կապող առևտրական ճանապարհների հանգուցակետում, Դվինն առնչվում էր Բյուզանդի [...]
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱՐԾՆԱԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ ԲԱՑԱՌԻԿ ՆՄՈՒՇԸ՝ ԱՐԾՐՈՒՆԻՆԵՐԻ ԳԱՎԱԹԸ Հայկական լեռնաշխարհում արծաթագործությունը հայտնի է հնագույն ժամանակներից: Այդ են վկայում Քարաշամբից, Վանաձորից, Լճաշենից, Լոռի Բերդից և այլ հնավայրերից պեղված ոսկյա, արծաթյա բարձրարժեք գտածոները: Հետագա դարերում հայկական արծաթագործության ավանդույթները հարստացվեցին նոր ձևերով և բովանդակությամբ: Հայ վարպետները սերնդեսերունդ փոխանցելով իրենց մասնագիտական հմտությունները, փոխառելով նաև հարևան ժողովուրդների փորձը՝ զարգացրեցին և կատարմ [...]
ՍՈՒՐԲ ՀԱՂՈՐԴՈՒԹՅԱՆ ԳԱՎԱԹԸ Քրիստոնեական եկեղեցու ծիսակատարության ժամանակ օգտագործվող սպասքի յուրաքանչյուր տարր ունի որոշակի իմաստ և խորհուրդ, յուրաքանչյուրն օրհնվում է հատուկ արարողությամբ և, իբրև սրբություն, երբեք չի գործածվում որևէ այլ նպատակով: Եկեղեցական ծիսական սպասքի մեջ կարևոր տեղ է զբաղեցնում Սբ Հաղորդության գավաթը կամ սկիհը: Սկիհը փոքր նստուկով, բարձր պատվանդանով և կափարիչով (մաղզմա) եկեղեցական անոթ է։ Ըստ կարգի՝ սկիհները պատրաստվում են արծաթից, գավաթը ոսկեզօծվում է ներսից: «Արմեն [...]
«ԱՐԱՐԱՏ-73»-Ի ԳԱՎԱԹԸ «Արարատ-73»-ի փառավոր հաղթանակին նվիրված ոսկե գավաթը, որը Հայաստանի ֆիզկուլտուրայի և սպորտի կոմիտեն 1974թ. հանձնեց Հայաստանի պատմության թանգարանին, պատրաստված է 5830 հարգի ոսկուց, դրված է փայտյա պատվանդանի վրա, ունի կափարիչ: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում Հայաստանի պատմության թանգարանի հնագիտության բաժնի ավագ գիտաշխատող Ջուլիետտա Կարապետյանն ասաց, որ այն ակումբին նվիրել են բեյրութահայերը: «Կափարիչի վրա ֆուտբոլի գնդակ է: Գավաթի մակերեսին Արարատ լեռան պատկերն է՝ գնդակի հետ [...]
ԴՎԻՆԻ ԱՌԱՍՊԵԼԱԿԱՆ ԹՌՉՆԱԿԵՐՊ ԳԱՎԱԹԸ Միջնադարյան Հայաստանը Մերձավոր Արևելքի խեցեգործության, ապակեգործության առաջնակարգ կենտրոններից էր: IX դարում խեցեգործության առաջընթացը պայմանավորված էր ջնարակի տեխնիկայի լայն կիրառմամբ: Ջնարակած խեցեղենի արտադրությունը քաղաքային մշակույթ էր և ինքնին ենթադրում էր որակյալ մասնագետների, արհեստանոցների գոյություն: Խեցեգործության, ապակեգործության խոշոր կենտրոն էր նաև հայոց թվով յոթերորդ մայրաքաղաք Դվինը: Դվինի բլուրը բնակեցված է եղել հնագույն ժամանակներից: IV [...]
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԹԱՆԳԱՐԱՆԸ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒՄ Է ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ 100-ՐԴ ՏԱՐԵԼԻՑԻՆ ՆՎԻՐՎԱԾ ՑՈՒՑԱՀԱՆԴԵՍԻ ՀՌՈՄԻ ՎԻՏՏՈՐԻԱՆՈ ՑՈՒՑԱՀԱՆԴԵՍԱՅԻՆ ՀԱՄԱԼԻՐՈՒՄ (5 ՄԱՐՏ – 3 ՄԱՅԻՍ, 2015) Հայաստանի պատմության թանգարանը 2015թ. մարտի 4-ից մինչև մայիսի 5 -ը իրականացրել է Հռոմի հեղինակավոր Վիտտորիանո իտալական վերածննդի թանգարանային համալիրում կայացած «Հայաստան. Տապանի ժողովուրդ» ցուցահանդեսը: Ցուցահանդեսը նվիրված էր Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին, հայկական քաղաքակրթությանն ու հայ-իտալական մշակութային առնչություն [...]
Հայաստանի պատմության թանգարանը ներկայացնում է նոր մշտական ցուցադրություն ՇԵՆԳԱՎԻԹՅԱՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ Ք.Ա. IV ՀԱԶԱՐԱՄՅԱԿԻ II ԿԵՍ – III ՀԱԶԱՐԱՄՅԱԿԻ I ԿԵՍ խորագրով: Ք.ա. IV հազարամյակի երկրորդ կեսին ձևավորվում է Հայաստանի վաղ բրոնզեդարյան մշակույթը, որը հայտնի է Շենգավիթյան, Կուր-արաքսյան մշակույթ անվանումներով: Այն գրավում է հսկայածավալ մի տարածք` իր մեջ ներառելով Հայկական Լեռնաշխարհը և նրա հարակից շրջանները: Այդ մշակույթի կարևորագույն օջախը Արարատյան դաշտավայրն էր: Պեղումները ի հայտ են բերել վաղ բրոնզ [...]